­
­

1910eko ezkontza bateko menua / El menú de una boda de 1910

By Alfonso Donnay - viernes, octubre 18, 2024


Gure aurrekoen eguneroko bizimoduaz gehiegitan ez dakigu askorik, ezta zelan ospatzen zituzten gertaera esanguratsuak ere. Gaur 1910ean ezkontza batean jan zutenaz jardungo dugu. Ez da samurra izaten horrelakoen berri izatea, baina, zorionez, familiak gorde du ospakizunean jaten gastatu zutenaren kontua eta hori da zuentzako, irakurleontzako, dakarguna.


1910ko irailaren 17an ezkondu ziren Uribarriko elizan Restituto Madariaga Juldain, 21 urteko kaletarra, eta Juana Markaide Eguren, 23koa, Uribarriko Olaran baserrikoa.


Ez dakigu zenbat gonbidatu egon ziren, ezta bestelako konturik ere. Soil-soilik Damaso Arriolari ordaindu ziotena, bezperan, hurrengo eguneko ezkontzako bazkarian zerbitzeko. Guztira 77,70 pezeta kostatu zitzaien . 

Pagatutakoak izan ziren:

3 pistola0,60 pezeta
2 Kilo garbantzu2,40 pezeta
5 Kilo baba1,80 pezeta
1/2 Kilo urdai eta 5 txorizo2,25 pezeta
3 ½ kilo okela 0,65ean4,55 pezeta
4 Kilo legatz9 pezeta
oiloak10 pezeta
6 Kilo mahats3,25 pezeta
6 ogi2,40 pezeta
14 litro eta ½ ardo11,60 pezeta
28 kafe5,60 pezeta
2 pattar botila6,50 pezeta
2 botila Escatrón (anisa)3,90 pezeta
29 zigarro puru4,35 pezeta
Aurkezpena eta lana9,50 pezeta

Jasotakoaren arabera, orduko eta gaurko ezkontza bazkariak oso bestelakoak ziren. Hasteko, pistola zopa dastatuko zuten, garbantzuak, babak, urdaia, txorizoa, okela, oiloa eta legatza. Ez zen falta izan ogirik, ezta edateko ardorik ere. Postretzat, mahatsa eta hurrengo, kafea, pattarra, anisa eta zigarro purua. Gainera, idatzitakoari jaramon egiten badiogu, badirudi ez zutela pastelik jan, ez baita horrelako gasturik adierazten. Normala ez agertzea! Izan ere, senar berria herriko konfitero baten semea zen, Frantzisko Madariagarena hain zuzen, Erdiko Kalean bere obradorea eta denda zuena, parrokiaren ondoan.

Dokumentua aparta da, orduko informazio ugari ematen duelako, jateko ohiturak direla, jakien prezioak direla, batzuen eta besteen arteko desberdintasunak gaur egungoekin alderatuz, edo lanagatik ordaintzen zena.

Testuaren egilea: Anabel Ugalde (Maistra, Historian lizentziatua eta Artearen Historian doktorea). Arrasate Zientzia Elkarteko kidea.

------------------------------------------------------------------------

Muy a menudo desconocemos cómo transcurría la vida cotidiana de la gente y, más concretamente, cómo celebraban algunos eventos significativos. Hoy os traemos la relación de lo que comieron en un banquete nupcial, porque, afortunadamente, la familia ha guardado el recibo de lo que gastaron en la celebración que siguió a la boda.El 17 de septiembre de 1910 se casaron en la parroquia de Uribarri Restituto Madariaga Juldain, de 21 años, residente en el centro, y Juana Marcaide Eguren, de 23, del caserío Olaran de Uribarri

No sabemos cuántos asistieron al banquete ni ninguna otra cuestión. Sólo que a Dámaso Arriola se le pagaron la víspera los alimentos que iba a cocinar y presentar en el ágape. Costó en total 77,70 pesetas.

Consumieron: 

3 pistolas0,60 pesetas
2 Kilos de garbanzos2,40 pesetas
5 Kilos de alubias1,80 pesetas
1/2 Kilo de tocino y 5 chorizos2,25 pesetas
3 ½ kilos de carne a 0,654,55 pesetas
4 Kilos de merluza9 pesetas
gallinas10 pesetas
6 Kilos de uva3,25 pesetas
6 panes2,40 pesetas
Vino 14 litros y 1/211,60 pesetas
28 cafés5,60 pesetas
2 botellas coñac6,50 pesetas
2 botellas Escatrón (anís)3,90 pesetas
29 puros4,35 pesetas
Compostura y trabajo9,50 pesetas

De los pagos se deduce que los comidas nupciales de hoy y de entonces eran muy diferentes. Comenzarían degustando sopa de pistola, garbanzos, alubias, tocino, chorizo, carne, gallina y merluza. No faltó el pan ni vino para beber. De postre, uva y después, café, aguardiente, anís y cigarros puros. Además, si atendemos a lo escrito, parece que no comieron pasteles, porque no se consignan gastos de este tipo. ¡Normal que no aparezcan! De hecho, el novio era hijo de un confitero de Mondragón, de Francisco de Madariaga, que tenía su obrador y tienda en Erdiko Kale, al lado de la parroquia.

El documento es excepcional, porque ofrece mucha información de la época, ya sean las costumbres culinarias, los precios de los alimentos, las diferencias de unos y otros comparándolos con los de la actualidad, o lo que se pagaba por el trabajo.


  • Share:

You Might Also Like

0 comentarios